Minder hypotheekfraude in 2008
De aanpak van hypotheekfraude in ons land lijkt zijn vruchten af te werpen. Weliswaar kreeg het speciale Fraudeloket van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) vorig jaar in totaal 740 meldingen van de veertig aangesloten hypotheekverstrekkers, maar dat waren er zo’n 200 minder dan in de voorgaande jaren.
Van de 740 meldingen – overigens op een totaal van circa vier miljoen toetsingen – kwam vorig jaar 17% uit Den Haag. De hofstad wordt op de voet gevolgd door Rotterdam (16%). Beide steden hebben relatief veel woningen in de prijscategorie €80.000 tot €130.000, wat ze geschikt maakt voor bijvoorbeeld illegale onderverhuur of het onderbrengen van een hennepkwekerij. Verdere cijfers van individuele steden verstrekt de NVB niet, al is Amsterdam de nummer 3 en is er een opvallende stijging in Limburg.
Landelijk is er evenwel sprake van „een goede tendens”, zegt Anneloes van Ulden, adviseur criminaliteitsbeheersing van de NVB. Zij schrijft die toe aan de betere samenwerking tussen de diverse spelers ’in de keten’ – banken, makelaars, notarissen, politie en het openbaar ministerie (OM) – én de toegenomen aandacht voor het onderwerp hypotheekfraude. „Ook bij justitie.”
Dat laatste is geen overbodige luxe. In veel gevallen gaat het om georganiseerde misdaad waarbij met valse papieren een lening wordt losgeweekt. „In 70% van de gevallen gaat het om valse inkomensgegevens en werkgeversverklaringen”, zegt Van Ulden, refererend aan de schoonmaker die bij de bank een inkomen van twee ton opgeeft. „Die blijven nummer één. Maar de gemiddelde fraudeur is creatief. Wij komen steeds nieuwe manieren tegen om de financier om de tuin te leiden.” Het onttrekken van geld aan bouwdepots door het opsturen van valse facturen is volgens haar bijvoorbeeld in opkomst.
En hoewel de financiers in dit verband liever geen concrete bedragen noemen, kost deze vorm van fraude hen naar verluidt vele miljoenen euro’s per jaar. Dat de fraudeurs er tot dusver steevast van afkomen met een taakstraf, is volgens Van Ulden te wijten aan „onbekendheid van rechters met hypotheekfraude”. Zij wijst erop dat de getroffen financier ook een civielrechtelijke procedure kan volgen. En in de gevallen dat er taxateurs of notarissen bij de zwendel betrokken zijn, is er de mogelijkheid van een tuchtzaak.
Hoewel het aantal strafvervolgingen in Den Haag stijgt, erkent wethouder bouwen en wonen Marnix Noorder van ’probleemstad nummer 1’ dat het aantal veroordelingen nog te beperkt is. „Niet omdat het vergrijp niet zwaar zou zijn, maar vaak worden bij hypotheekfraude katvangers ingezet. Die veroordeeld krijgen, is niet zo interessant; er staan zo weer tien nieuwe klaar. Daarom komt er dit jaar meer aandacht voor de grote vissen; minder dan twintig stevige criminelen. Zij moeten het signaal krijgen: voor criminaliteit met onroerend goed ben je in Den Haag aan het verkeerde adres. Hoe? Door de zaken tegen hen niet langer als individueel geval maar in pakketten aan te leveren bij het OM.”
Banken hebben echter veel liever vóóraf al in de gaten dat ze wellicht met criminelen te maken hebben.
„Financiers willen hóe dan ook voorkomen dat ze fraudegevallen in de boeken hebben”, aldus Van Ulden. Zij zouden daarom maar wat graag inzage krijgen in de gegevens van het UWV en de Belastingdienst. „Ook het verstrekken van de woz-waarde van huizen kan een belangrijk instrument zijn voor financiers”, vervolgt zij.
Een woordvoerder van de Belastingdienst laat weten dat er momenteel gekeken wordt naar een verruiming van de verstrekking van woz-gegevens door gemeenten in het kader van de fraudebestrijding. Staatssecretaris De Jager (Financiën) en minister Hirsch Ballin (Justitie) gaan daarover binnenkort in debat met de Tweede Kamer.
BRON: Telegraaf.nl
Aantal meldingen hypotheekfraude
Van de 740 meldingen – overigens op een totaal van circa vier miljoen toetsingen – kwam vorig jaar 17% uit Den Haag. De hofstad wordt op de voet gevolgd door Rotterdam (16%). Beide steden hebben relatief veel woningen in de prijscategorie €80.000 tot €130.000, wat ze geschikt maakt voor bijvoorbeeld illegale onderverhuur of het onderbrengen van een hennepkwekerij. Verdere cijfers van individuele steden verstrekt de NVB niet, al is Amsterdam de nummer 3 en is er een opvallende stijging in Limburg.
Landelijke tendens
Landelijk is er evenwel sprake van „een goede tendens”, zegt Anneloes van Ulden, adviseur criminaliteitsbeheersing van de NVB. Zij schrijft die toe aan de betere samenwerking tussen de diverse spelers ’in de keten’ – banken, makelaars, notarissen, politie en het openbaar ministerie (OM) – én de toegenomen aandacht voor het onderwerp hypotheekfraude. „Ook bij justitie.”
Dat laatste is geen overbodige luxe. In veel gevallen gaat het om georganiseerde misdaad waarbij met valse papieren een lening wordt losgeweekt. „In 70% van de gevallen gaat het om valse inkomensgegevens en werkgeversverklaringen”, zegt Van Ulden, refererend aan de schoonmaker die bij de bank een inkomen van twee ton opgeeft. „Die blijven nummer één. Maar de gemiddelde fraudeur is creatief. Wij komen steeds nieuwe manieren tegen om de financier om de tuin te leiden.” Het onttrekken van geld aan bouwdepots door het opsturen van valse facturen is volgens haar bijvoorbeeld in opkomst.
Taakstraf
En hoewel de financiers in dit verband liever geen concrete bedragen noemen, kost deze vorm van fraude hen naar verluidt vele miljoenen euro’s per jaar. Dat de fraudeurs er tot dusver steevast van afkomen met een taakstraf, is volgens Van Ulden te wijten aan „onbekendheid van rechters met hypotheekfraude”. Zij wijst erop dat de getroffen financier ook een civielrechtelijke procedure kan volgen. En in de gevallen dat er taxateurs of notarissen bij de zwendel betrokken zijn, is er de mogelijkheid van een tuchtzaak.
Hoewel het aantal strafvervolgingen in Den Haag stijgt, erkent wethouder bouwen en wonen Marnix Noorder van ’probleemstad nummer 1’ dat het aantal veroordelingen nog te beperkt is. „Niet omdat het vergrijp niet zwaar zou zijn, maar vaak worden bij hypotheekfraude katvangers ingezet. Die veroordeeld krijgen, is niet zo interessant; er staan zo weer tien nieuwe klaar. Daarom komt er dit jaar meer aandacht voor de grote vissen; minder dan twintig stevige criminelen. Zij moeten het signaal krijgen: voor criminaliteit met onroerend goed ben je in Den Haag aan het verkeerde adres. Hoe? Door de zaken tegen hen niet langer als individueel geval maar in pakketten aan te leveren bij het OM.”
Banken hebben echter veel liever vóóraf al in de gaten dat ze wellicht met criminelen te maken hebben.
„Financiers willen hóe dan ook voorkomen dat ze fraudegevallen in de boeken hebben”, aldus Van Ulden. Zij zouden daarom maar wat graag inzage krijgen in de gegevens van het UWV en de Belastingdienst. „Ook het verstrekken van de woz-waarde van huizen kan een belangrijk instrument zijn voor financiers”, vervolgt zij.
Een woordvoerder van de Belastingdienst laat weten dat er momenteel gekeken wordt naar een verruiming van de verstrekking van woz-gegevens door gemeenten in het kader van de fraudebestrijding. Staatssecretaris De Jager (Financiën) en minister Hirsch Ballin (Justitie) gaan daarover binnenkort in debat met de Tweede Kamer.
BRON: Telegraaf.nl
Reacties